Wersja tekstowa podcastu:
“Unia celna to jedna z podstawowych zasad funkcjonowania Unii Europejskiej, która umożliwia swobodny przepływ towarów pomiędzy krajami członkowskimi. Dzięki temu polscy przedsiębiorcy mogą eksportować i importować towary bez niepotrzebnych barier celnych i administracyjnych. Przystąpienie Polski do wspólnego unijnego rynku, czyli do unii celnej, otworzyło przed nami nowe możliwości i zapewniło stabilność w handlu międzynarodowym.
Dlaczego warto poznać zasady funkcjonowania unii celnej i jakie korzyści przynosi ona dla naszej gospodarki? O tym wszystkim i nie tylko będziemy mówić dzisiaj. Czas zagłębić się w świat unijnych regulacji i zrozumieć, jak wpłynęły one na nasze życie i biznes.
Witam Cię serdecznie, nazywam się Agnieszka Kowalska, a to jest podcast Celne Inspiracje: Rozwój z pasją. W tym odcinku rozwiniemy temat unii celnej, by poznać zasady, które rządzą handlem międzynarodowym.
Dzisiaj przyjrzymy się celom istnienia unii celnej oraz powodom przeprowadzania kontroli celno-skarbowych podczas odpraw celnych towarów, które wynikają z celów istnienia unii celnej. Przyjrzymy się bliżej temu jak wygląda kontrola celna zgłoszeń celnych i poznamy definicję ryzyka celnego, by lepiej rozumieć podejście organów celnych do kontroli zgłoszeń celnych. Zapraszam zatem do wysłuchania dalszej części odcinka!
Unia celna to jeden wspólny rynek, objęty jedną zewnętrzną granicą celną, na którym obowiązuje jedna wspólna taryfa celna, czyli wspólny sposób postępowania z towarem. Oznacza to, że w trakcie obrotu towarami wewnątrz unijnego rynku nie powstają żadne bariery. Powstaną one w postaci podatków po fakcie obrotu, ale w trakcie obrotu nie ma celnych kontroli granicznych czy ceł lub innych opłat. Swoboda przepływu towarów to niewątpliwie wielka korzyść dla polskich przedsiębiorstw produkcyjnych, handlowych, a także transportowych oraz możliwości rozwoju ich biznesu na rynku unijnym.
Na początku, przyjrzyjmy się zatem głównym założeniom istnienia unii celnej. Warto wiedzieć, że to właśnie one wyznaczają cele przeprowadzania kontroli celno-skarbowej podczas odprawy celnej. Unia celna w założeniu powinna spełniać kilka kluczowych celów, które przyczyniają się do efektywnego funkcjonowania handlu międzynarodowego oraz zapewnienia bezpieczeństwa i zgodności z prawem. Oto główne cele istnienia unii celnej:
- Ochrona obywateli i środowiska: Unia celna ma za zadanie zapobiegać napływowi niebezpiecznych towarów oraz tych, które nie spełniają określonych norm i wymogów dotyczących bezpieczeństwa i jakości. Jest to istotne dla zapewnienia bezpieczeństwa konsumentów i ochrony środowiska.
- Prawidłowa zapłata ceł i podatków: Celem unii celnej jest również zapewnienie, że wszelkie cła i podatki należne od przywozu towarów do UE są w prawidłowy sposób pobierane. Dzięki temu dochody publiczne są zabezpieczone, co przyczynia się do finansowania różnych programów i inicjatyw.
- Walka z oszustwami i przestępczością: Unia celna podejmuje działania mające na celu zwalczanie oszustw celnych oraz przestępczości zorganizowanej, w tym handlu narkotykami, fałszywymi towarami i terroryzmem. Dzięki tym działaniom wpływa na poprawę bezpieczeństwa i stabilności.
- Zachęcanie do legalnego handlu: Poprzez eliminację barier celnych i ułatwienia w handlu, unia celna stymuluje legalny handel oraz zwiększa konkurencyjność firm działających na wspólnym rynku. To z kolei sprzyja rozwojowi gospodarczemu i tworzeniu nowych miejsc pracy.
- Zwalczanie podrabiania towarów: Unia celna podejmuje działania mające na celu eliminację podrabiania towarów oraz piractwa, co przyczynia się do ochrony interesów producentów oraz konsumentów. Dzięki temu zapewniona jest uczciwa konkurencja na rynku.
- Wdrażanie środków polityki handlowej: Unia celna jest ważnym narzędziem w realizacji polityki handlowej UE, w tym działań antydumpingowych i przeciwdziałania nieuczciwej konkurencji na rynku międzynarodowym.
Te cele unii celnej mają istotne znaczenie dla funkcjonowania handlu międzynarodowego oraz zapewnienia bezpieczeństwa i zgodności z prawem. Ich realizacja ma pozytywny wpływ zarówno na przedsiębiorców, konsumentów jak i całe społeczeństwo.
Przejdźmy teraz do omówienia zasad przeprowadzania kontroli celnej zgłoszenia celnego.
Funkcjonariusze organów celnych mają dwie możliwości przeprowadzenia kontroli celnej zgłoszenia celnego, w zależności od okoliczności oraz ryzyka związanego z przemieszczaniem towarów. Kontrolę celną przeprowadza się:
- W trakcie zgłoszenia: W tym przypadku kontrola celna odbywa się w ramach odprawy celnej przed zwolnieniem towaru do procedury celnej. Funkcjonariusze celni mogą sprawdzić dokumenty, przeprowadzić kontrolę fizyczną towarów lub nawet pobrać próbki w celu przeprowadzenia dalszych analiz. Ta forma kontroli jest stosowana, gdy istnieje podejrzenie naruszenia przepisów celnych lub gdy ryzyko związane z towarem jest wysokie. Decyzja o przeprowadzeniu kontroli celnej w trakcie zgłoszenia może wynikać z analizy ryzyka prowadzonej przez system celny oraz z decyzji funkcjonariusza celno-skarbowego.
- po fakcie zgłoszenia: W niektórych przypadkach kontrola celna może być przeprowadzana po tym, jak towar został zwolniony do procedury. Wtedy głównie kontrolowane są dokumenty, a sama kontrola fizyczna towaru może być już niemożliwa, ze względu na to, że został on już przetworzony lub sprzedany. Warto więc zadbać, aby cała dokumentacja celna była spójna i jednolita. Pamiętajmy o tym, żeby towar tego samego rodzaju był zawsze odprawiany w taki sam sposób, czyli stosujemy taki sam kod taryfy celnej i taką samą stawkę celna.
Nie wiem czy wiesz, ale jeszcze całkiem niedawno, bo końcem XX wieku wszystkie zgłoszenia celne podlegały kontroli celnej w trakcie zgłoszenia. Dziś ze względu na ogromną liczbę zgłoszeń nie jest to już możliwe by organy celne mogły skontrolować każde nasze zgłoszenie celne. Dlatego też uczestnicząc w międzynarodowym handlu warto wiedzieć, że odpowiedzialność za prawidłowość zgłoszenia spoczywa na zgłaszającym, czyli na przedsiębiorcy: importerze czy eksporterze towarów. Składając zgłoszenie celne, przedsiębiorca samodzielnie określa wszystkie kluczowe elementy, takie jak wartość celna, kod CN, pochodzenie towarów oraz przeznaczenie celne. Dlatego właśnie przedsiębiorcy powinni mieć świadomość obowiązujących przepisów celnych oraz umieć prawidłowo wypełniać dokumentację celną.
Jeśli chcesz dowiedzieć się więcej na temat rodzajów kontroli celnych oraz sposobów prawidłowego wypełniania dokumentów celnych, zapraszam do odwiedzenia mojej strony internetowej prawo-celne.pl, gdzie znajdziesz artykuł na ten temat, link znajduje się w opisie tego filmu. Dodatkowo chciałabym zaproponować udział w moich szkoleniach z prawa celnego, podczas których uczestnicy zdobywają praktyczną wiedzę na temat procedur celnych i prawidłowego wypełniania dokumentacji. Początek formularza
Podsumujmy zatem informacje o unii celnej i kontroli celnej, łącząc je z definicją ryzyka celnego, którą poznajemy w artykule 5 unijnego kodeksu celnego. Definicja jest dość długa, więc rozbijmy ją na kilka części. Ryzyko celne, to prawdopodobieństwo i skutki wystąpienia takiego zdarzenia, które jest związane z objęciem towaru którąś z procedur celnych. Tą procedurą może być wprowadzanie, wyprowadzanie, tranzyt, przemieszczanie lub końcowe przeznaczenie towarów.
Wydarzenie takie będzie miało miejsce w przypadku gdy towary są przemieszczane pomiędzy obszarem celnym Unii a krajami lub terytoriami znajdującymi się poza tym obszarem oraz z obecnością na obszarze celnym Unii towarów nieunijnych. I jeszcze jedna ważna część: ryzyko celne, to prawdopodobieństwo i skutki wystąpienia takiego zdarzenia, które mogłoby uniemożliwiać prawidłowe stosowanie środków unijnych lub krajowych (czyli zastosowania prawidłowych stawek celnych i różnego rodzaju dodatkowych postanowień takich jak ograniczenia czy zakazy lub nakazy), bądź też przynosiłoby szkodę interesom finansowym Unii i jej państwom członkowskich; lub stanowiłoby zagrożenie bezpieczeństwa i ochrony Unii i jej mieszkańców, zdrowia ludzi, zwierząt i roślin, środowiska lub konsumentów.
Oznacza to, że podczas odprawy celnej organy celne biorą pod uwagę wszelkie możliwe zagrożenia dla bezpieczeństwa i interesów Unii Europejskiej, naszych obywateli oraz środowiska. Wracamy zatem do głównych założeń istnienia i funkcjonowania unii celnej UE. Dlatego właśnie istnieją kontrole celne, aby zapewnić ochronę przed niebezpiecznymi towarem, zapewnić prawidłową zapłatę ceł i podatków, zwalczać oszustwa, wspierać legalny handel i zwiększać konkurencyjność unijnych firm, a także wdrażać środki polityki handlowej. To wszystko połączone jest w harmonijną całość, której celem jest zapewnienie bezpiecznego i sprawiedliwego funkcjonowania rynku wewnątrz Unii Europejskiej oraz skuteczna ochrona jej granic.
Po przyswojeniu tak obszernej wiedzy o unii celnej i procedurach celnych, nie sposób nie dostrzec, jak istotną rolę odgrywa znajomość prawa celnego w prowadzeniu biznesu międzynarodowego. To właśnie wiedza na temat przepisów i procedur celnych pozwala uniknąć wielu nieprzyjemnych sytuacji oraz prowadzi do sprawnego i efektywnego przeprowadzenia odpraw celnych.
Dlatego też, jeśli jesteś przedsiębiorcą działającym na rynku międzynarodowym lub planujesz rozpocząć działalność eksportową lub importową, warto poświęcić czas na zgłębienie tajników prawa celnego. Zdobycie tej wiedzy może znacząco ułatwić prowadzenie biznesu i zapewnić bezproblemową realizację transakcji handlowych.
Aby jeszcze bardziej ułatwić Ci przygotowanie się do ewentualnych kontroli celnych, przygotowałam specjalną listę porad dotyczących przygotowania do takich sytuacji. Znajdziesz ją w opisie tego odcinka, wystarczy kliknąć link i już teraz możesz zacząć przeglądać wskazówki, które pomogą Ci przejść przez odprawę celną bez stresu.
Ale to nie koniec! Zapraszam Cię również do wysłuchania kolejnego odcinka, który pojawi się już za tydzień. Omówimy w nim szczegółowo formalności celne, odpowiedzialność w ramach odprawy celnej oraz zapowiedziane przez Komisję Europejską zmiany w unii celnej. Pamiętaj, im lepiej znasz zasady działania Unii Europejskiej, tym pewniej poruszasz się w formalnościach celnych w międzynarodowym handlu. Niech ten podcast będzie dla Ciebie inspiracją do ciągłego rozwoju i zgłębiania nowej wiedzy!
Dziękuję, że byłeś z nami w tym odcinku, życzę owocnych działań i do usłyszenia już za tydzień!
Agnieszka Kowalska”